Eski Ahit’in en gizemli karakterlerinden biri kuşkusuz Balam’dır. Balam ile ilgili ilk bahis, İsrail halkının vaat edilmiş toprağa girmeden Moav düzlüklerinde dinlenmesi sırasında geçer. Tevrat’ın Çölde Sayım bölümünde okuduğumuz kadarıyla Moav kralını korku sarmıştır ve Balam’ı İsrail’i lanetlemesi için kiralamıştır. Balam her lanet okumaya çalıştığında ağzından bir kutsama çıkıyor ve böylece Moav kralı amacına ulaşamıyordu.
1967’de Leiden Üniversitesi Profesörü Henk Franken, Deir Alla’da (Ürdün) kazı çalışması yaparken üzerinde yazılar bulunan antik bir sıva işi ortaya çıkarır. Yazıları okurken inanılmaz bir şaşkınlık geçirir. Yazıt şunları der:
Beor oğlu Balam’ın yazısı, peygamber ve tanrıların adamıdır. Bakın, tanrılar geceleyin onu ziyaret etti ve Beor oğlu Balam’a seslendi: “Işık son defa göründü, yargı alevleri yaklaştı.” Balam uyandı… Yemek yiyemedi ve yas tuttu. Kendisine: “Neden oruç tutup ağlıyorsun?” diye soruldu. Tanrıların bana söylediklerini açıklayayım. Tanrılar (Şadayyim) toplandılar ve “Bulutlarla gökyüzünü kapatın” dediler, “karanlıkla kaplansın her yer, aydınlıkla değil. Evet, dehşete uğratalım ve bulutları kaldırmayalım…”
Bu yazıdan anladığımız kadarıyla, yüzlerce sene öncesinde Balam Moav’ın yıkılmasıyla ilgili bir peygamberlikte bulunulmuştur. Yazıt M.Ö. 7. yüzyıla aittir ve hasar görmüştür. Büyük ihtimalle bir depremde zarar görmüştür. İlginç olan detay şudur: Bu yazıya hasar veren deprem, aynı zamanda İsrail’de de hissedilmiştir ve Eski Ahit’te Amos 1:1 ile Zekeriya 14:5’te bahsi geçmektedir. Depremin yılı 645 civarıdır. Yani aynı keşifte hem Balam’ın tarihçesini hem de Eski Ahit’te geçen bir depremin teyidini görmekteyiz.
Yorumlar
Yorum Gönder